Wybór plecaka szkolnego zwanego popularnie tornistrem potrafi nastręczyć wielu trudności. Nie pomaga tu świadomość, że będzie on dźwigany każdego dnia przez okrągłe 10 miesięcy. Tymczasem to właśnie od tornistra zależy prawidłowa postawa naszego dziecka. Chociaż każdy maluch ma własne życzenia dotyczące nadruku czy koloru, rodzic powinien zadbać przede wszystkim o funkcjonalność. Podpowiadamy, czym kierować się przy wyborze idealnego tornistra do szkoły.

Wygoda i zdrowy kręgosłup przede wszystkim

Na początek zapoznajmy się z trzema najważniejszymi zasadami dotyczącymi wyboru plecaka. Są to kolejno: sztywne plecy, szerokie szelki i lekki ciężar.

1. Każdy porządny plecak musi mieć usztywnioną ściankę, która będzie przylegać do pleców dziecka. Nie chodzi tutaj o ciężki, metalowy stelaż, jaki odnajdziemy w plecakach turystycznych - wystarczy jego aluminiowy odpowiednik, a nawet wypraska z pianki lub gąbka. Plecak bez usztywnienia nie nadaje się do noszenia na co dzień - książki i przybory będą wbijać się w plecy dziecka, a nierównomiernie rozłożony ciężar może przyczynić się do wystąpienia wad postawy. Workowym fasonom mówimy stanowcze nie!

2. Im miększe szelki, tym lepiej. Te odpowiednio elastyczne i wyściełane miękkim materiałem nie będą wżynać się w ramiona ani pozostawiać na ciele malucha bolesnych śladów. Oprócz twardości zwracaj uwagę także na szerokość - w przypadku szelek nośnych powinna ona wynosić co najmniej 4 centymetry.

3. Ostatnią kluczową zasadą jest odpowiedni dobór wagi. Plecak szkolny musi być lekki - zbyt ciężkie tornistry powodują nasilenie bólu pleców i sprzyjają kształtowaniu złej statyki ciała, a w długotrwałej perspektywie zmniejszają pojemność płuc i prowadzą do skrzywienia kręgosłupa. Europejskie normy mówią o maksymalnej wadze 1,2 kg w przypadku uczniów klas od I do III i o 1,4 kg, jeśli chodzi o dzieci starsze. Waga plecaka wraz z zawartością nie ma prawa przekraczać 10% wagi malucha (z 13. rokiem życia wartość ta wzrasta do 15%). Większy ciężar stanowi zbyt duże obciążenie jeszcze nie ukształtowanej sylwetki.

Warto tutaj uściślić, że usztywnienie pleców - choć nieco podnosi wagę tornistra - pozostaje kwestią obligatoryjną. 15 dkg więcej nie robi aż takiej różnicy, jak brak specjalnej ścianki, która rozkłada ciężar tornistra na całą powierzchnię pleców.

Kształtuj dobrą postawę malucha

Mało które dziecko ma problemy z postawą przed rozpoczęciem nauki. Jednocześnie kilka lat edukacji często okazuje się wstępem do schorzeń stawów czy kręgosłupa. Ma na to wpływ wiele czynników, w tym niewygodne ławki i krzesła, nieprawidłowa postawa podczas siedzenia czy codzienne noszenie zbyt ciężkich, źle dobranych plecaków szkolnych.

O ile wybór ławek nie leży zwykle w gestii rodzica, o tyle na wagę plecaka mamy już całkiem istotny wpływ. Po pierwsze, powinniśmy pilnować, żeby dziecko brało do szkoły wyłącznie niezbędne książki i przybory, które przydadzą mu się danego dnia. Trudno w to uwierzyć, ale co drugi polski uczeń dźwiga do szkoły zbyt dużo podręczników, co wynika po części z rezygnacji z codziennego przepakowywania rzeczy. Po drugie, ważne jest dostosowanie plecaka do wzrostu i masy ciała dziecka. Zbyt duży i ciężki tornister to pierwszy krok do poważnych wad postawy. To właśnie dlatego zasada 10-15% jest taka istotna.

Jeszcze jedna kwestia kluczowa dla kształtowania dobrej postawy to równomierne rozłożenie obciążenia. Plecak nie może być cięższy z jednej strony ani - co gorsza - noszony na jednym ramieniu. Lekki, szeroki tornister z usztywnianą ścianką to gwarancja prawidłowego rozwoju postawy Twojego dziecka. Jeśli istnieje taka możliwość, wybierz model z regulowanymi szelkami. Dzięki takiej opcji plecak będzie zawsze przylegał do pleców (a nie: zwisał niżej, opierając się na pośladkach).

Tornister dla dziewczynki i chłopca - wzory, ceny i rozmiary

Kiedy upewnisz się już, że dany plecak spełnia wszystkie powyższe kryteria, możesz przejść do kwestii podrzędnych. Wzór i kolor plecaka najlepiej będzie ustalić wraz ze swoją pociechą. W końcu design to coś, na co wszyscy rówieśnicy zwrócą uwagę na pierwszy rzut oka. Dobrze jest wybrać coś w miarę ponadczasowego (a przynajmniej coś, co nie znudzi się dziecku po jednym sezonie). Ponadto plecak powinien posiadać elementy odblaskowe, które zapewnią maluchowi widoczność na drodze. Im więcej przegród, komór i kieszonek, tym lepiej. Karabinek na klucze czy uchwyt do niesienia plecaka to tylko niektóre z elementów, które uczynią tornister jeszcze bardziej praktycznym w użyciu.

Jeśli chodzi o cenę, jak zwykle uzależniona jest ona od jakości produktu. Przy odrobinie szczęścia można zakupić w miarę porządny plecak już od 30 zł, ale jeśli zależy nam na tornistrze z prawdziwego zdarzenia, ceny oscylują raczej wokół 100 zł. Koszty rosną wraz z ilością udogodnień - za usztywniane plecy, wytrzymałe dno, obecność gadżetów a przy tym niską wagę trzeba niestety sporo zapłacić. Do powyższych wytycznych dochodzi jeszcze problem rozmiaru plecaka. Tornister nie może być zbyt duży - powinien on sięgać maksymalnie osiem centymetrów poniżej talii, a jego szerokość nie może być większa od szerokości barków dziecka.

Tornistry - zdrowa opozycja do toreb szkolnych

Pozostaje zapytać o ewentualne alternatywy dla opisanego wyżej plecaka. Oczywiście, istnieją także popularne szkolne torby, ale jest to zdecydowanie gorsze rozwiązanie zarówno pod względem wygody, jak i zdrowia. Noszenie torby na jednym ramieniu to prosta droga do uciążliwych schorzeń kręgosłupa. Jeszcze jedną, coraz bardziej popularną opcją są plecaki na kółkach, przy czym one także wymuszają jednostronne obciążenie i skrzywienie ciała. Skoro dziecko ciągnie je jedną ręką, trudno tu mówić o jakiejkolwiek symetrii. Ponadto kółka i rączka stanowią dodatkowe obciążenie, które ma znaczenie zwłaszcza przy przemierzaniu szkolnych schodów.

Niewykluczone, że całkiem niedługo problem niewygodnych, zbyt ciężkich plecaków zostanie rozwiązany przez postęp w technologii. Kiedy sterty książek i zeszytów zastąpi kilogramowy laptop, większość z powyższych zasad nie będzie już równie istotna. Na chwilę obecną konieczne jest jednak trzymanie się wyznaczonych reguł, zwiększona uwaga przy obserwacji dziecka i wyrabianie w nim zdrowych nawyków. Pamiętaj, że wybierając plecak szkolny dla swojego malucha kształtujesz jego postawę na całe lata!